Szczawnik
Miejscowość Szczawnik została założona 1575 r. Jej nazwa wywodzi się od źródeł wody mineralnej, kwaśnych szczaw.
Położona jest w Beskidzie Sądeckim, u stóp Pustej Wielkiej (1061 m n.p.m.) i Kotylniczego Wierchu (1033 m n.p.m.) |
|
W centrum Szczawnika znajduje się greckokatolicka cerkiew dzięki której miejscowość znalazła się na małopolskim szlaku architektury drewnianej.
Cerkiew filialna greckokatolicka pw. św. Demetriusza z I. poł. XlX w. to obecnie kościół rzymskokatolicki. Kompletny ikonostas pochodzi z XVIII/XIX w.
Wieżę wieńczy baniasty hełm z pozorną latarnią. Dachy nad nawą i prezbiterium są łamane uskokowo. Na dachach baniaste wieżyczki z pozornymi latarniami.
Wnętrze nawy i prezbiterium nakryte są kopułami namiotowymi, łamanymi uskokowo. Polichromia pochodzi z 1936 r., a wyposażenie świątyni z XVIII-XIX. Wewnątrz cerkwi znajduje się ikonostas z kompletem ikon.
W późnobarokowych ołtarzach bocznych z 1729 r. umieszczono m.in. obraz "Przemienienie Pańskie" oraz ikonę "Opłakiwanie Chrystusa" z tego samego okresu.
Na wyposażenie świątyni składają się także zabytki malarstwa ludowego, obraz wotywny "Ukrzyżowanie" z parą chłopskich fundatorów z 1854 r. oraz ikona z wizerunkiem św. Barbary z 1867 r.
Dzwon cerkiewny został odlany w 1707 r.
Cerkwie greckokatolickie znajdziemy również w pobliskich miejscowościach-Jastrzębiku i Złockiem.
W Szczawniku znajduje się również kilka zabytkowych kapliczek (w drodze na Pustą Wielką, na północ od cerkwii oraz na początku wsi).
W wiosce tej zachowało się również wiele świeckich zabytków kultury łemkowskiej, takich jak drewniane spichlerze zrębowe, stajnie i murowane piwnice. |
|
Ośrodek narciarski "Dwie Doliny" powstał z połączenia dwóch stacji narciarskich: Wierchomla i Muszyna - Szczawnik.
Teren robi szczególne wrażenie na tych narciarzach, którzy nie przepadają za jazdą w Polsce - trasy są długie i szerokie, dobrze przygotowane.
Dwie doliny oferują narciarzom bardzo różnorodne stoki narciarskie. Całość obsługiwana jest przez 10 wyciągów, w tym 2 krzesełkowe-Wierchomla I i Szczawnik I.
Wierchomla I to najdłuższy wyciąg, ma długość 1600 m, szerokość trasy zjazdowej to 100 - 300 m. Jest oświetlony, sztucznie śnieżony. W połowie stoku, w góralskiej chacie, mieszczą się punkty gastronomiczne i toalety.
Szczawnik I to drugi wyciąg krzesełkowy, ma 1525 metrów, różnica poziomów wynosi 273 metry, czas wjazdu to 5 minut, przepustowość 2400 osób. Stanowi połączenie Wierchomli ze Szczawnikiem. Trasa oświetlona, sztucznie naśnieżana, szeroka. Wyciąg łączy się z orczykiem Szczawnik II.
Dla początkujących przygotowano płaski stok szkoleniowy, przy którym mieści się wyciąg orczykowy - Stonoga. Można tu umówić się z instruktorem na pierwsze lekcje jazdy na nartach lub snowboardzie. Stok nie jest połączony z pozostałymi, nie ma tu rozpędzonych narciarzy ani możliwości zjechania z trasy. Stok polecany nawet dla 3 - letnich dzieci.
http://www.wierchomla.com.pl/wyciagi___nartostrady.html,25
|
|
Amatorom pieszych wędrówek z pewnością przypadną do gustu atrakcyjne szlaki turystyczne znajdujące się w najbliższej okolicy Szczawnika. Szczególnie wartą polecenia trasą jest wycieczka żółtym szlakiem ze Szczawnika na Jaworzynkę, a następnie szlakiem niebieskim do „Bacówki nad Wierchomlą” (dalej można dojść na Runek i stąd szlakiem czerwonym powędrować na Jaworzynę Krynicką a następnie do Krynicy-pieszo lub kolejką gondolową). Inną możliwością osiągnięcia Jaworzyny jest szlak zielony biegnący ze Złockiego. Niezwykle ciekawe są również wytyczone niedawno szlaki gminne. Jeden z nich - trakt łemkowski - wiedzie ze Szczawnika do Żegiestowa. Drugi prowadzi malowniczą doliną potoku Szczawnik, następnie przez rezerwat "Żebracze" pod szczyt Wielkiej Bukowej (1104 m n.p.m.). Inny, trudniejszy biegnie ponad tysiącmetrowymi szczytami: Kotylniczym Wierchem i Wielką Bukową w stronę Jaworzyny.
Trasy rowerowe w Szczawniku i okolicy zadowolą zarówno amatorów jak i rowerzystów bardziej profesjonalnych.
Oto kilka propozycji wycieczek rowerowych:
- Krynica - Jaworzyna - Runek - schronisko „Bacówka nad Wierchomlą” - Szczawnik - Złockie - Jastrzębik - Powroźnik - Krynica . Trudna i zróżnicowana wycieczka prezentująca turystom na rowerach wszystkie walory szlaków górskich Beskidu Sądeckiego (39km).
- Jaworzyna Krynicka - Złockie - Szczawnik - Żegiestów - Żegiestów Zdrój - Andrzejówka - Milik - Muszyna - Powroźnik - Krynica. Trasa polecana rowerzystom średnio zaawansowanym w jeździe po górach (38,9km).
- Pętla wokół Kotylniczego Wierchu: Szczawnik- schronisko „Bacówka nad Wierchomlą” - Runek –Jaworzyna Krynicka - Szczawnik (9,9km). Trasa nie wymagająca dobrego przygotowania kondycyjnego.
|
|
Bogactwem Szczawnika są również kwaśne wody mineralne czyli szczawy. Reprezentują typ szczaw wodorowęglanowo-sodowo-magnezowo-wapniowo-żelazistych z dużą zawartością wolnego dwutlenku węgla. Źródła szczawnickie zalegają na głębokości 150-300 m. Składem chemicznym przypominają krynickie zubery. Jedno z popularniejszych źródeł wytryskuje w sąsiedztwie dawnej cerkwi. Szczawy wskazane są do picia przy następujących schorzeniach: choroba wrzodowa, kamica nerkowa, przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego, przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych. |
|
Doskonałe miejsca do bezpiecznej zabawy dla najmłodszych.
|
|
Orlik wraz z boiskiem wielofunkcyjnym, na którym można grać w siatkówkę, koszykówkę i tenisa ziemnego oraz siłownia na świeżym powietrzu
|
|
Miłośnikom jazdy konnej polecamy stadninę znajdującą się w okolicach miejscowości.
http://www.wbeskid.pl/stajniazlockie/start.html |
|
Szczawnik odległy jest od stolicy gminy – Muszyny o 4 km. Atrakcją miejscowości są między innymi ruiny zamku starostów "Państwa Muszyńskiego" pochodzące z XIV wieku, obronny Kościół p.w. św. Józefa oraz zabytkowy zespół domów mieszczańskich z XIX/XX wieku. Miłośników przyrody zainteresuje dydaktyczny spacer ścieżkami rezerwatu lipowego "Obrożyska". Aktywny wypoczynek umożliwiają kompleks basenów, liczne szlaki turystyczne i ścieżki rowerowe.
Perła uzdrowisk polskich -Krynica położona jest zaledwie 15 km od Szczawnika. Na turystów czekają tu różnorakie atrakcje takie jak wyciągi narciarskie, kryte lodowisko, tor saneczkowy, pijalnia wód mineralnych a także liczne puby i restauracje.
Wioska posiada dogodny dojazd do przejść granicznych na Słowację – przez Muszynę do Leluchowa oraz przez przełęcz Tylicką (np. w kierunku Bardejova).
|
|